Ngày nắng trên đồi

nắng hạ Lào đốt khô đồi trọc
mồ hôi tù thấm mặn Trường Sơn
đồi trùng trùng tù leo lên dốc
theo tuổi tù dốc dựng cao hơn

giặc dí súng lùa về láng trại
nắm rau hoang ngắt vội bên đường
cây cỏ tội thân tù mọc đại
trên đất thù cháy ngọn mà thương

nắng như lửa bừng bừng giữa núi
hơi mờ mờ như khói như mây
bụi như hốt phủ đầy mặt mũi
sông núi hay chăng phận đi đày

suối cạn vạch rêu thò tay múc
ngụm nước nặng mùi tanh của rong
cắn răng nuốt cho tròn vinh nhục
nợ sơn hà bất kể đục trong

lưng trần trụi còng theo quang gánh
xuống lũng sâu trèo ngược lên đồi
gót chân nứt da bong từng mảnh
giang san này đã mất đành thôi

nắng vẫn cháy trên thân tù tội
núi vẫn khô theo kiếp đi đày
trong gió đưa như lời sám hối
hận một ngày lầm lỡ xuôi tay

nguyễn thanh-khiết
Z30 D - A20 với những ngày trong trại giặc

Chờ một chuyến đi

Trăm con người bị lùa vào một chỗ
Thay nơi bầy Thiên Nga mới bay đi
Cửa khoá bên trong, rào ngoài gác cổng
Kệ mẹ có đi cũng một lần đi
Nhốn nháo làm gì, nghĩ chi bận bịu
Xưa một Kinh Kha, qua được cứ qua
Ta có phải cư dân của Tề hay Sở
Trên một Việt-Nam đã mấy lần xa
Ba năm chưa thấy người đang thực sống
Chỉ phút buông tay đổi một kiếp tù
Kệ mẹ giữ yên đừng cho tâm động
Mai lỡ không về đỡ phải lu bu
Ngày thua trận xôn xao thì cũng vậy
Người bỏ nước đi thì cũng là đi
Kẻ ở đi tù qua bao nhiêu trại
Giờ mình đi, đi đâu? cũng là đi
Giặc điểm danh rồi thì thôi khỏi nói
Vượt rào, cướp trại, chửi đảng, bẻ còng
Lũ chúng ta, nói cùng, chung một giống
Mấy đời chống cộng chẳng lẽ nói không?
Thôi cứ hành trang gọn gàng sạch sẽ
Chắc chắn chuyến nầy sẽ phải đi xa
Từ nam ra bắc trừ phi đất nẻ
Còn giặc ngày nào, kiếp nạn chưa qua

nguyễn thanh-khiết
ngày ở nhà 7 Z30D – 1980

Khi mùa đông trở lại

Ba năm rừng Lá buồn biết mấy
Ta nhớ ba năm chẳng ở nhà
Khi đi con dại chưa tròn tuổi
Ngày có về chắc lắc lơ xa
Mùa đông trở lại theo màu cát
Cát trắng Hàm Tân đã ngả vàng
Ở đây chẳng có chiều gió hát
Thở dài thì biết xuân sắp sang

Ba năm rừng Lá ba năm nhớ
Em tuổi còn xanh tiễn đưa chồng
Tay trắng tảo tần nuôi con mọn
Đợi chờ cho mấy cũng bằng không
Ta biết chợ người đâu đã dễ
Bồng bế con thơ để qua cầu
Có khi buồn lòng ta muốn thế
Đợi chi em, ta chẳng về đâu

Ba năm có lẽ ba năm nữa
Mốc thời gian cứ thế bắt đầu
Khởi đi ta vẫn còn xanh tóc
Chắc gì không về dưới mộ sâu
Rừng Lá phủ đông lòng cũng lạnh
Khi buồn ta nhớ chút vậy thôi
Ta gởi cho con lời trăng trối
Ta chia chút tình em rồi thôi

nguyễn thanh-khiết
Z 30D mùa đông 1981

Đưa người sang trại mới

Một điếu thuốc chia hai, ngày tù tội
Bạn và ta chia một mối thù chung
Nhỡ mai nầy đường đi tù muôn lối
Nhớ một nơi đây mình tới đường cùng
Hãy nếm đắng để thương ngày quốc hận
Phải uống cay mà nhớ buổi đi đày
Đừng tiếc, đừng thương những ngày lận đận
Phải cương cường mò mẫm giữa nhục vinh
Giặc không để mình nhìn cùng một hướng
Giặc không cam bỏ sót chí trả thù
Hãy bình tâm dù biền biệt hai phương
Ta và bạn còn một ngày trở lại
Trống sẽ nổi vang vang hồi xung trận
Kèn thúc quân sẽ dậy khắp trời xa
Mình chia nhau đi gìn giữ sơn hà
Ngăn giặc bắt dân sống thời đồ đá

Ta tiễn bạn bằng mỗi chung nước lạt
Một cái nhìn gởi gấm hết trong ta
Rừng Lá đêm nầy dưới bóng sương tan
Bạn sẽ đi về một nơi rất lạ
Đừng bối rối đất nước giờ khắp cả
Bất cứ nơi nào cũng có trại giam
Bạn đã quen với những cái khôn cùng
Đây hay đó chỉ đổi vùng hoạn nạn
Đừng vẫy tay dù sao trời cũng sáng
Như giang hồ ta bạn cứ chia tay
Hãy quay đi và nhớ những ngày này
Ta với bạn từng sớt chia cùng trại

nguyễn thanh-khiết
Viết cho Ngô Hữu Quyền
Z 30D những ngày chuyển trại

Mưa qua rừng Lá

Tháng tám đem về đây cơn bão rớt
Mưa trên nguồn làm úng cả trại giam
Ta co ro nhìn nước đổ trên ngàn
Con suối Lạnh lấn sâu vào sân trại
Mưa làm ta nhớ ngày này năm trước
Mỗi chiều về đứng ngó phía bên kia
Có bóng em gởi nụ hôn sớt chia
Trong hoạn nạn một đời tù bất khuất
Đội Thiên Nga bây giờ bay tan tác
Em của ta chắc đâu đó giữa rừng
Ta thương em có đôi mắt dửng dưng
Cười khinh bỉ vào biệt giam lần đó
Con Thiên Nga mà đời như quên bỏ
Đã kiên cường trong sắc áo tù nhân
Em ném vào ta một chút bâng khuâng
Trên suối Lạnh hôm đội về rất trễ
Một ánh mắt trao tình đâu phải dễ
Dưới cái chăm chăm của lũ cai tù
Ta thương em có mái tóc mùa thu
Cái răng khểnh luôn cười trên gánh nạn
Con Thiên Nga mà giặc thù ngao ngán
Đã bao lần cùm kẹp vẫn đứng trơ
Đã khạc nhổ vào niềm tin ngu ngơ
Của đám giặc khù khờ đi theo đảng
Cánh chim xưa, kỷ niệm có còn mang
Khi bay khỏi trại thù khu rừng Lá
Bầy Thiên Nga cái tên không còn lạ
Ríu rít nơi nầy, một lúc rồi đi

nguyễn thanh-khiết
Z 30D mùa thu 1979
(viết cho đội Cảnh sát đặc nhiệm Thiên Nga)

Cuốc mộ trồng khoai

Hôm nay vác cuốc ra đồng
Cuốc không muốn cuốc trong lòng ta đau
Chỗ nầy bia dựng trắng phau
Mộ vô danh, cỏ mọc cao hơn đầu
Người nằm mưa nắng dãi dầu
Ta thân tù tội đội đầu nắng mưa
Cúi chào như lễ tiễn đưa
Chỗ nầy trại giặc không chừa một ai
Nếu hoá thân lần thứ hai
Xin người hãy chết bên ngoài Việt-Nam
Ở đây giặc cộng rất tham
Nắm xương cũng mặc trại giam cứ làm
Bác dạy thì đảng phải cam
Thôi ta đành cuốc suối vàng đừng đau

nguyễn thanh-khiết
Z 30D tháng 03-1979

Nỗi đau đời người

Dưới cái nắng tháng tư trên đồi cát
ta ngồi nghe gió im lặng thản nhiên
những thân tù oằn vai gánh ngả nghiêng
rừng Lá vẫn trơ trơ phà hơi nóng
Con suối Lạnh khô đi từ trước tết
vạch một đường đá cuội giữa rừng thiêng
nước uống bọt bèo múc vội thản nhiên
đời tù tội có gì cho ta giữ
Ta cố giữ mà không làm sao giữ
mảnh giang sơn giặc cướp mất hôm nào
áo trận tả tơi, biên giới rừng cao
chiều vượt lũ lội ngược về núi Cấm
Ta đã ném tuổi xuân vào rừng thẳm
đêm ngủ hang, ngày lội suối, băng sông
tháng giêng qua truông, tháng tám băng đồng
tháng hai tháp Chàm, tháng mười Hậu Nghĩa
Rồi ta ngã, đau như ngày tan trận
trả nợ sơn hà, giống lạch suối khô
đã chảy tràn tưới ướt những hoang mồ
giờ khô kiệt nằm ôm bầy đá cuội
 
~*~ ~*~
 
Rừng đêm bầy cú kêu hồn thảm thiết
như gọi người đang đợi chết từng giây
ta cắn răng, cho qua hết tháng ngày
trong tăm tối mơ một vì sao sáng
Trại tập trung chỉ là cơn hoạn nạn
dẫu cho cùng ta gởi bộ xương khô
hồn đau chăng là tiếc một cơ đồ
với máu xương bạn bè ta lỡ đổ
Đêm nghiến răng ngó về phương trời cũ
đâu còn màu xanh, đỏ phố phường xưa
trời tháng tư đau như một cơn mưa
qua rất vội trên trại tù rừng Lá
Đêm gió hú làm giật mình nghĩ lạ
nghiệp chướng nầy sao trời lại ngó qua
nỗi nhục nầy còn mấy kẻ thiết tha
trong đêm vắng như ta vừa nuốt nghẹn

nguyễn thanh-khiết
những ngày ở Z 30D
mùa thu 1978

Đêm gõ cùm ta hát

Ta đã chết từ một ngày thê thảm
hồn bơ vơ theo cỏ nội mây ngàn
dừng nơi đây chờ gió nổi, sương tan
trên chiếc lá úa vàng theo nhật nguyệt

Núi vẫn còn xanh nỗi buồn bất diệt
rừng vẫn mênh mông cỏ biếc mây mù
có còn chăng tiếng vọng của thiên thu
chút hương khói cho hồn ta hóa độ

Ta lỡ đi từ rừng xanh xuống phố
lỡ dẫm dấu chân trên những căm hờn
cũng muốn quay đầu với những trống trơn
nghe tiếng chuông chiều vang về ngõ núi

Rừng Lá chết vàng, cây buông khô cháy
cát thổi một vùng phủ trắng trại giam
hồn ta kêu rên dưới bóng trăng tàn
trăng một cõi, buồn riêng ta một cõi

Tóc xanh chi, hành trang chi nặng gói
trần gian đầy lũ ngạ quỉ bám vây
nước non đâu, xương máu đã ngập đầy
ta lỡ gởi thân ta vào địa ngục


Kinh nguyện đêm đêm là bầy cú rúc
chuông chiêu hồn thay tiếng xích xiềng khua
trại giam mọc lên đổi những nóc chùa
hồn lang bạt còn nơi nào yên nghỉ

Thôi căn kiếp cười ta con chốt thí
thôi đời người gánh vác bỏ sau lưng
đêm nay lòng ta chợt thấy dửng dưng
khép mắt lại quên chỗ mình đang đứng

nguyễn thanh-khiết
những ngày ở Z 30D
mùa thu 1978

Cuộc chiến giữa rừng

Dãy nhà giam leo lét trong rừng lá
những tấm thân tù chen chúc ngủ sạp tre
tù xếp lớp như bầy cá hộp
đám muỗi rừng hút máu thâu đêm
rệp sắp hàng, diễn hành cả ban trưa
quay trở nóc, tù treo mùng ngược
rệp như giặc thù muôn kiếp trước
nửa đêm buông mình
từ mái lá xuống tranh ăn
rệp “nhảy dù” như chuyện thần tiên
trên những bộ xương gầy sau chinh chiến

Tù bị giặc hút dần xương máu
trời còn bày trò nuôi rệp oan khiên
đám muỗi rừng khát máu triền miên
bầy rệp đói muôn đời không no bụng
giặc ăn theo còn bày trò ân sủng
dụ ngọt, vỗ về chính sách khoan dung
như bầy muỗi vo ve hoài nhức nhối
cùng lũ côn trùng sớm tối nỉ non

Nắng sớm mai chưa xua bầy sâu bọ
mặt trời lên mà rừng Lá vẫn xanh
tù nhân đi như cái xác tự hành
những đôi mắt căm thù chưa kịp khép
Hàm Tân, trại giam dài theo rừng Lá
thương một đám tù đang chết chậm, chết đau

nguyễn thanh-khiết
những ngày ở Z 30D

Chiều ở Z 30D

Dưới đụn cát khô bàn tay tù cào vội
một củ khoai rừng phủi chưa sạch đã nhai
rừng lá âm u ngày cứ qua ngày
thân bại tướng mang gông cùm thêm nặng
rừng lá trơ trơ màu cỏ cháy
chiều thản nhiên chạy hút giữa trường sơn
bỏ bên lũng sâu những tiếng căm hờn
rên khe khẽ khi cửa nhà giam khóa trái
Đôi mắt sâu, đen mở nhìn trong tối
ngó trân trân trong não bộ cùn mằn
tấm bản đồ này đã phủ màu tang
một màu đỏ bầm, bầm như vết máu
những điều nhớ, thương bỗng nhiên đã tắt
chỉ còn vang mỗi khúc hận chưa nguôi
rừng lá linh thiêng đã khóc ngậm ngùi
nhìn dấu chân trên cát có hình thù xiềng xích
dấu chân đó từng qua bao chiến địa
giờ xót đau trong lớp áo tội tù
chiều giữa rừng, rất vội, rất âm u
và người lính thấy đời mình khép lại

nguyễn thanh-khiết
những ngày ở Z 30D

Ngày đầu ở Z 30D

Xe bít kín đưa tù ra khỏi trại
30 con người nhét chật cỗ xe đêm
Tháng hai, đèn Sài-Gòn buồn tê tái
Soi những mặt tù ngơ ngác nhìn nhau

Qua khe hở chào phố phường như thể
Hẹn một ngày lâu lắm mới về thăm
Ngã tư Hàng Xanh có gì khóc kể
Mà buồn hiu tiễn những kiếp đi đày

Ta chỉ lỡ một thời khi binh biến
Nợ sơn hà chưa trả được hôm nay
Ta vẫn còn niềm tin ngày chinh chiến
Chắc chắn ta về dù trễ đôi ngày

Rừng Lá là đây mùa xuân đã rộ
Nắng soi mặt tù ướt đẫm mồ hôi
Bình Thuận là đây trại tù khắp chỗ
Trải dọc đường như dấu nhấn lầm than

Z 30D một đụn cát nóng kinh hoàng
Vừa nuốt chửng những tù nhân chế độ
Ta chớp mắt nhìn mặt trời chiếu sáng
Đánh dấu ngày đầu ở trại tập trung

nguyễn thanh-khiết
25-02-1978